Gdy rozpoczyna się budowa nowych dróg, obiektów znajdujących się przy istniejących drogach lub gdy konieczna jest reorganizacja ruchu, należy zacząć od wykonania projektu organizacji ruchu. Aby taki dokument mógł zostać zatwierdzony, musi spełniać warunki określone przez restrykcyjne przepisy. Jakie to wymogi? I na czym polega projektowanie ruchu?
- Czym jest projekt organizacji ruchu drogowego?
- Kto może projektować organizację ruchu?
- Co musi znaleźć się w projekcie organizacji ruchu?
- Kto zatwierdza organizację ruchu?
Czym jest projekt organizacji ruchu drogowego?
Projekt organizacji ruchu drogowego to dokumentacja techniczna, która zawiera gotowe rozwiązania w zakresie m.in. geometrii drogi, oznakowania poziomego i pionowego, sygnalizacji świetlnej oraz innych urządzeń bezpieczeństwa ruchu. A więc inżynieria ruchu to nic innego jak stworzenie koncepcji nowej drogi lub reorganizacja obecnej na podstawie już istniejącej infrastruktury drogowej z uwzględnieniem takich czynników, jak możliwe zagrożenia występujące na danym odcinku, intensywność ruchu pojazdów etc.
Jak zostało to podkreślone, rozwiązania zaproponowane w projekcie muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami oraz normami. Wymagana jest przede wszystkim znajomość ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, ale także poszczególnych rozporządzeń Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej i Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Należy też wiedzieć, że plan organizacji ruchu stanowi część dokumentacji budowy drogi oraz budowy dojazdu do obiektu znajdującego się przy drodze. Lecz w sytuacji, gdy zmiana organizacji ruchu dotyczy istniejącej drogi, projekt stanowi samodzielny dokument.
Ze względu na obostrzenia w tym zakresie oraz konieczność uwzględnienia wielu skomplikowanych czynników, projektem organizacji ruchu drogowego nie może zajmować się przypadkowa osoba.
Kto może projektować organizację ruchu?
Za organizację ruchu odpowiedzialny jest organ zarządzający określonym obszarem. W praktyce jednak urzędnicy lub właściciele prywatni (plan może dotyczyć np. ruchu na parkingu na terenie centrum handlowego) nie posiadają wystarczających kompetencji do tego, aby taką dokumentację stworzyć.
Dlatego projektowaniem ruchu najczęściej zajmują się wyspecjalizowane firmy, w których pracują doświadczeni architekci, dokładnie zaznajomieni z aktualnymi przepisami. I choć w praktyce autorem projektu może być ktokolwiek, organy zarządzające zlecają tę pracę zewnętrznym firmom, które mogą w sposób kompleksowy wykonać usługę, tj. stworzyć projekt, uzyskać odpowiednie zgody, zająć się oznakowaniem robót drogowych, montażem tablic drogowych, a nawet malowaniem linii na jezdni.
Co musi znaleźć się w projekcie organizacji ruchu?
Aby dokumentacja techniczna mogła spełnić wymogi formalne i przystąpić do procesu akceptowania organizacji ruchu, musi zawierać wszystkie niezbędne informacje oraz propozycje gotowych rozwiązań.
Projektant musi przede wszystkim zawrzeć plan orientacyjny z zaznaczeniem drogi, której projekt dotyczy oraz plan sytuacyjny. Wymagane jest, aby w planie sytuacyjnym znajdowały się informacje odnośnie lokalizacji istniejących, projektowanych i usuwanych znaków drogowych, urządzeń bezpieczeństwa ruchu oraz urządzeń sygnalizacyjnych, a także parametry geometrii drogi.
Jeśli w projekcie uwzględniono sygnalizację świetlną, należy określić, jaka jest przepustowość drogi na tym obszarze. Gdy dokumentacja dotyczy drogi o zmiennej organizacji ruchu oraz drogi zawierającej znaki świetlne lub znaki o zmiennej treści, w projekcie muszą być opisane zasady dokonywania zmian i sposób ich rejestracji.
Konieczne jest też stworzenie opisu charakterystyki drogi oraz intensywności ruchu na niej – szczególnie ważne jest tutaj, jakie zagrożenia lub utrudnienia występują na wyznaczonych odcinkach.
Na końcu trzeba ustalić przewidywany termin wprowadzenia czasowej oraz stałej organizacji ruchu, a także podać nazwisko projektanta i uzyskać jego podpis.
Kto zatwierdza organizację ruchu?
Gdy projekt jest już gotowy, na początku musi zostać zaopiniowany przez organ zarządzający ruchem. Na tym etapie dokumentacja może zostać zaakceptowana w całości lub w części – w drugim przypadku projekt jest odsyłany w celu dokonania poprawek. Właściwy organ może też odrzucić projekt. Coraz częściej wykonuje się również audyty bezpieczeństwa, które pozwalają sprawdzić, czy przyjęte rozwiązania nie będą powodować zagrożenia na drodze.
W przypadku gdy projekt dotyczy drogi gminnej oraz powiatowej, a objazdy są prowadzone innymi drogiami, dokumentację musi zatwierdzić Starosta lub Prezydent Miasta. Wojewoda lub Zarząd Dróg Wojewódzkich opiniuje organizację ruchu na drogach wojewódzkich.
Co więcej, potrzebna jest również zgoda na zatwierdzenie projektu wydana przez właściwą Komendę Policji. A gdy budowana lub reorganizowana jest droga krajowa, konieczne jest zastosowanie się do dodatkowych wytycznych Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
Projektowanie i organizacja ruchu jest niezwykle skomplikowanym, wymagającym specjalistycznej wiedzy zadaniem. Dlatego należy to zlecić doświadczonym architektom, którzy posiadają odpowiednie kompetencje i doświadczenie do tego, aby stworzyć bezpieczną organizację ruchu drogowego.